De gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel (NAH)

Psychische en fysieke gevolgen

Gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel (NAH) kunnen onderverdeeld worden in:

Cognitieve stoornissen

Denk hierbij aan stoornissen in waarneming en oriëntatie, tempo van informatieverwerking, concentratie/aandacht, geheugen, handelen (apraxie) en taal (afasie).

Gedragsveranderingen

Dit uit zich in bijvoorbeeld een toename in heftigheid van emotionele reacties of juist afwezigheid van emotionele reacties (apathie), agressie en agitatie, sociaal onaangepast gedrag, ontremd en impulsief gedrag.

Psychische of psychiatrische stoornissen

Hierbij gaat het bijvoorbeeld om stemmingsstoornissen, denk- en waarnemingsstoornissen (psychosen, waanideeën, hallucinaties), angst, dwang, posttraumatische stressstoornissen en verslavingsproblematiek.

Fysieke stoornissen

Dit zijn onder meer motorische stoornissen (krachtverlies en coördinatiestoornissen, spasticiteit), pijnklachten van hoofd, nek, schouder, rug en extremiteiten, vermoeidheid, zintuiglijke en seksuele stoornissen.

Gevolgen van NAH verschillen per persoon

Specifieke gevolgen van NAH verschillen van persoon tot persoon, afhankelijk van onder meer de plaats van het letsel, de ernst van de beschadiging en de leeftijd waarop het letsel is ontstaan. Maar ook door persoonlijkheidskenmerken vóór het letsel en reacties van en aanpassingen in de omgeving.

Gevolgen pas later merkbaar

Stoornissen, beperkingen en participatieproblemen door hersenletsel maken dat iemand in één of meer opzichten niet meer zo functioneert als voorheen. De veranderingen en problemen komen vaak pas echt aan het licht als iemand thuis het dagelijks leven weer probeert op te pakken. Dit kan problemen geven bij wonen, dagbesteding, relaties, hobby’s en toekomstverwachtingen. Door sneller optredende vermoeidheid en verhoogde prikkelintolerantie kan iemand beperkt worden in dagelijkse activiteiten.

Sociale problemen

Cognitieve stoornissen en gedragsproblemen kunnen het aangaan en onderhouden van sociale contacten bemoeilijken, waardoor vereenzaming op de loer ligt. Iemands zelfwaardering wordt soms negatief beïnvloed door gevoelens van afwijzing en het ontbreken van zinvolle dagbesteding. De gevolgen van NAH kunnen bij mensen met NAH en hun naasten leiden tot depressieve klachten, angsten en tot overbelasting van de partner.

Doordat een groot deel van de gevolgen, zoals concentratieproblemen en vermoeidheid, niet direct zichtbaar is, bestaat kans op overschatting en overvraging vanuit de omgeving. Het is lastig te begrijpen dat iemand zich anders gedraagt door een klap op het hoofd, een val of een hersenbloeding. Vaak heeft de getroffene ook zelf onvoldoende inzicht in de gevolgen van het hersenletsel.

Kinderen en niet-aangeboren hersenletsel

Het boek Over het hoofd gezien (2019, Eric Hermans) gaat over niet-aangeboren hersenletsel bij kinderen. Het  boek kost 24,95 euro.