GRIP op probleemgedrag: oorzaken probleemgedrag bij dementie achterhalen

Gepubliceerd op: 01-01-2020

Wat is het?

De interventie GRIP op probleemgedrag geeft handvatten aan een multidisciplinaire team om de onderliggende oorzaken van het probleemgedrag te vinden en daar met elkaar een oplossing voor te vinden. Het ideale GRIP-team bestaat uit een zorgmedewerker (bijvoorbeeld EVV'er of geriatrisch verpleegkundige), een arts of manager (bijvoorbeeld teamleider, kwaliteitsfunctionaris) en een psycholoog.

Voor wie is het?

GRIP is bedoeld voor psychogeriatrische afdelingen van verpleeghuizen en voor kleinschalige woonvormen (voor mensen met dementie) waar verpleeghuiszorg wordt geboden. Er zijn echter ook ambulante- en thuiszorg-teams die werken met GRIP.  

Wat heb je nodig?

Wil je GRIP gaan gebruiken in je eigen organisatie dan begin je met het volgen van de train-de-trainer cursus. Je leert hierbij hoe je het programma binnen je eigen organisatie kunt implementeren.

• Meer informatie over de Train-de-trainer cursus (Gerion.nl)

Hoe werkt het?

Na een interne scholing (gegeven door de getrainde trainer) kun je met elkaar aan de slag. Methodisch werken volgens GRIP bestaat uit vier stappen:

1. Vroegtijdig vaststellen van probleemgedrag door verbeterde signalering door verzorging, aan de hand van een scorelijst (NPI-Q). 
2. Analyse van het gedrag met behulp van een werkblad, dat wordt doorgegeven aan de arts (bij een lichamelijke oorzaak) en/of aan de psycholoog (bij een mogelijk psychische oorzaak). 
3. Opstellen van behandeldoel,  behandelplan en evaluatiemoment door de arts en/of psycholoog. 
4. Evaluatie met het team door de arts of de psycholoog. 

Ervaringen

Een prakijkervaring van Eerste verantwoordelijke verzorgende (EVV) Nathalie: 'Een cliënt die pas in ons verpleeghuis is komen wonen vertoonde geagiteerd gedrag. Hij werd heel boos als je hem ergens mee wilde helpen. We hebben dit besproken in het multidisciplinair overleg. De psycholoog deed onderzoek en stelde vast dat deze cliënt last had van depressieve gevoelens. We hebben daarom met de familie gepraat en concludeerden door deze gesprekken en onze observaties, dat de cliënt zich overbodig en alleen voelde. Door hem nu te betrekken bij bijvoorbeeld het dekken van de tafel en het bereiden van het eten is hij ontzettend opgeknapt. Hij heeft het gevoel er weer toe te doen en zit veel beter in zijn vel.'

Nathalie deelt haar ervaringen met GRIP in de brochure Grip op probleemgedrag (pdf). Lees meer praktijkervaringen in de informatiebrochure.

Erkende interventie 

GRIP is door GERION in samenwerking met het UKON-netwerk en UNO-VUmc ontwikkeld en door onderzoeker Sandra Zwijsen geïmplementeerd en geëvalueerd. Daarnaast is GRIP een erkende interventie: De erkenningscommissie ouderenzorg heeft de interventie ‘GRIP op probleemgedrag’ erkend als goed onderbouwd en effectief. Uit onderzoek blijkt dat de interventie helpt bij het verminderen van onbegrepen gedrag en psychofarmacagebruik bij bewoners met dementie in de intramurale zorg. Met GRIP verandert de werkdruk niet, maar neemt de werktevredenheid onder zorgmedewerkers wel toe. GRIP is inmiddels stapsgewijs ingevoerd op 25 psychogeriatrische afdelingen in verpleeghuizen door heel Nederland.

• Lees meer op de website Databank erkende interventies

Meer informatie

• Informatiebrochure Grip op probleemgedrag (pdf)
• Download de poster ‘Werken met GRIP’ (pdf) en hang het op!