Incontinentiezorg als persoonsgerichte zorg

Intake

Een intake is een mooi moment om een cliënt te vragen naar gewoontes rond de toiletgang. Wat zijn wensen? Wat zijn eerdere ervaringen rond (incontinentie)zorg? Het is belangrijk om samen met de cliënt te kijken wat ervoor nodig is dat de cliënt (grotendeels) zelfstandig naar het toilet kan. Zijn er bijvoorbeeld aanpassingen (zoals steuntjes of toiletverhogers) nodig op het toilet? 

De gewoontes bij de toiletgang vertellen je ook veel. Is de ontlasting regelmatig en is er elke dag na het ontbijt en het daarop volgend kopje koffie ontlasting? Schenk dan de cliënt na het ontbijt een kopje koffie in en houd er rekening mee dat de cliënt daaropvolgend naar het toilet moet. Als de aandrang er is en er is geen tijd voor een toiletgang, dan gaat de cliënt de ontlasting ophouden. Dat wil je voorkomen, want dat kan leiden tot verstopping. 

Zorgplanbespreking en het zorgplan

Bij elke zorgplanbespreking moet gevraagd worden naar ervaringen rond toiletgang en eventueel naar de zorg voor ongewild verlies van urine en ontlasting. Houd er rekening mee dat veel cliënten hierover niet makkelijk praten en er vooral niet zelf over beginnen. Een gesprek hierover met meerdere mensen tegelijk (arts, kind, verzorgende, leerling) kan een onveilige situatie zijn om dit te bespreken. Stel die vraag dus al in de voorbereiding van de zorgplanbespreking aan de cliënt in een één op één gesprek. Luister hierbij goed naar de cliënt en houdt er rekening mee dat sommige cliënten zich bezwaard voelen om jou te vertellen wat ze echt graag zouden willen. 

Belangrijk is om de zorg voor toiletgang of ongewild verlies van urine en ontlasting dus ook te beschrijven in het zorgplan. Doe dit in het licht van behoeftes en wensen van de cliënt en geef aan welke afwegingen je samen met een cliënt hebt gemaakt.

Teambesprekingen

Maak de zorg rond de toiletgang ook een onderdeel van teambesprekingen. Hier kan je ervaringen en oplossingen uitwisselen en bespreek je mogelijke problemen. Zorg voor toiletgang en continentie is namelijk teamwork. Eenduidigheid is hierbij de sleutel. Je hoort nog te vaak van verzorgenden: ‘ik doe het zo, maar hoe mijn collega’s het doen weet ik niet’. Een cliënt heeft te maken met het hele team en daarom is het belangrijk dat deze afspraken ook gelden voor het hele team. Dat kan best problemen geven bij teamleden, die deze specifieke afspraken niet gemaakt hebben. Bespreek dat samen. Desnoods moeten afspraken met de cliënt worden aangepast. Een cliënt moet in ieder geval niet met alle teamleden apart afspraken moeten maken.