Toon zoekbalkToon menu

Kennisplein voor verpleging, verzorging, zorg thuis en eerste lijn
Informele zorg

De rol van mantelzorgers in de informele zorg

Mantelzorg is de zorg en ondersteuning aan een hulpbehoevende naaste, door partners, kinderen, verdere familie, vrienden en andere bekenden. Zij zijn van onschatbare waarde. Ieders rol is belangrijk want goede zorg verleen je samen: cliënt, familie en vrienden en zorgverleners.

Feiten en cijfers

In Nederland zijn ruim 5 miljoen mantelzorgers. De grootste groep is tussen de 45 - 64 jaar oud; zij zorgen voor hun (schoon)ouders. Een op de vier combineert dit met hun werk. Een groot deel ervaart het mantelzorgen als positief. Maar een op de tien ondervindt overbelasting.
Een op de vijf scholieren groeit op in een gezin met een zorgvrager, dat vraagt veel van hen. Lees hier meer over de pagina jonge mantelzorgers.

Bekijk meer Feiten en cijfers

Belangrijke vragen van mantelzorgers 

Voor professionals binnen zorg en welzijn is goed samenwerken met mantelzorgers een belangrijk onderdeel van het werk. Partners, kinderen en vrienden nemen vaak een groot deel van de zorg en ondersteuning voor hun rekening. Zij houden gezelschap, komen op voor hun belangen, geven praktische hulp, en soms zelfs verpleegkundige zorg. Kortom, mantelzorgers voelen zich heel betrokken, willen het graag goed doen én de zorg kunnen volhouden. Dit vraagt veel hen.

In voor mantelzorg-thuis 
In het programma In voor mantelzorg-thuis (2018-2021) onderzochten Vilans en Movisie hoe mantelzorgers beter ondersteund kunnen worden. Ook werd er nagegaan welke vragen voor mantelzorgers het urgentst zijn en welke oplossingen voorhanden liggen.

Uit het programma kwamen de volgende meest dringende vragen:

  • Hoe zorg ik voor mijn naaste samen met beroepskrachten? 
  • Hoe houd ik het zorgen voor mijn naaste vol?  
  • Hoe geef ik op een goede manier zorg en ondersteuning aan mijn naaste? 

In het programma In voor mantelzorg-thuis geven we antwoord op bovenstaande vragen en bieden we handige tools om hier zelf mee aan de slag te gaan.

Download 3 vraagstukken van mantelzorgers (pdf) van In voor mantelzorg-thuis. 

Samenwerken volgens het SOFA-model

In de samenwerking met een mantelzorger heb je als professional aandacht voor de vier rollen van de mantelzorger. Dit noemen we samenwerken volgens het SOFA-model. De beginletters ‘SOFA’ zijn een geheugensteuntje om te kijken wat de mantelzorger per rol nodig heeft.

De vier rollen van de mantelzorger in het SOFA-model:  

  • Samenwerken: de mantelzorger als partner in zorg
  • Ondersteunen: de mantelzorger als hulpvrager bij overbelasting
  • Faciliteren: de mantelzorger als persoonlijke relatie van de cliënt
  • Afstemmen: de mantelzorger als expert, want hij of zij kent zijn naaste het beste. 

De rol van de mantelzorger kan van tijd tot tijd verschillen. Het is aan de professional om de mantelzorger te ondersteunen in de rol van dat moment.  

Lees meer over het SOFA-model.

Reageer op deze pagina

Wil je reageren op Zorg voor Beter? Lees dan eerst de spelregels door.