Zorgverleners komen dagelijks grote en kleine dilemma’s tegen. Omgaan met dilemma’s is niet altijd eenvoudig. Zorgverleners herkennen een dilemma soms niet. Cliënten of naasten durven het niet te bespreken of dilemma’s worden een ingewikkelde kluwen. Dilemma’s ophalen en bespreken vraagt voortdurend aandacht van zorgorganisaties. Zij zullen hun zorgmedewerkers hierin moeten faciliteren. Dat vraag om een investering in tijd en een veilige (leer)cultuur.
Opzet van de werkplaats
In de werkplaats 'Dilemma’s in de zorg' (2019-2020) gingen 9 teams uit 3 zorgorganisaties aan de slag met dagelijkse dilemma’s in de zorg. Hun ervaringen en inzichten zijn vertaald naar het eindproduct Routeplanner bij dilemma’s in de zorg (pdf). De routeplanner is ontwikkeld voor praktijk en onderwijs.
Resultaten van de werkplaats
De Routeplanner bij dilemma’s in de zorg (pdf), beschrijft drie routes om dilemma’s te bespreken:
- In gesprek gaan met cliënt en/of naaste.
- Aan de slag met het team.
- Leidinggevende of vertrouwenspersoon inschakelen (moreel beraad)
Verpleegkundige Patricia: Ik verwacht dat de Routeplanner helpt om beter te leren communiceren, zodat je als team op één lijn zit.
Elke route is uitgewerkt met tools, werkvormen en voorbeelden. De tools zijn geschikt gemaakt voor het bespreken van dilemma’s in een team. De Routeplanner is ontwikkeld voor zorgverleners en docenten mbo en hbo. Speciaal voor het onderwijs zijn er 6 pagina’s met handvatten, werkvormen en cases toegevoegd (p.38-43).
Leren omgaan met dilemma’s
Waarom is het zo belangrijk om in gesprek te gaan over dilemma's? Jeanny Engels, projectleider van de werkplaats: ‘Tijdens een individueel gesprek of een gesprek in je team kun je samen nadenken over keuzes die je maakt. En reflecteren op gemaakte keuzes. De Routeplanner bevat lessenkaarten waarmee teams kunnen leren van een dilemma. Het leren wordt op die manier veel bewuster en gestructureerd aangepakt.'
Looptijd
De werkplaats Dilemma’s in de Zorg liep van 2019 tot 2020.
Samenwerkingspartners
Aan de werkplaats namen deel:
- Zorgorganisaties Surplus en Opella
- Hogeschool Arnhem Nijmegen
- Hogeschool Rotterdam
- ROC Utrecht
- Vilans
- Een expertgroep met ervaringsdeskundigen, docenten HBO, experts ethiek en medewerkers van ActiZ en V&VN.