De leden van de werkplaats Zelf- en samenredzaamheid (3 zorgorganisaties) maakten gezamenlijk de methode 'Samen ontdekken'. Een handige en laagdrempelige manier om het gesprek met je cliënt en zijn mantelzorger aan te gaan.
Download nu het werkblad (pdf) en ontdek wat jouw cliënt echt belangrijk vindt!
De 4 stappen van het werkblad 'Samen ontdekken'
Het werkblad bestaat uit 4 stappen. Ieder stap is mooi vormgegeven en biedt ruimte om de antwoorden van je cliënt en zijn mantelzorger op te schrijven.
1. Wat speelt er?
In deze eerste stap bespreek je welke zorg en ondersteuning de cliënt op dit moment ontvangt.
2. Wat is belangrijk voor mij?
In stap 2 onderzoek je de behoeften en dromen van de cliënt. Welke dingen wil de cliënt nog doen? Hoe ziet zijn ideale dagindeling eruit? Hoe ervaart hij de inzet van de mantelzorger? En hoe denkt de mantelzorger daar zelf over?
3. Wat zijn de mogelijkheden?
Vervolgens bespreek je met de cliënt welke stapjes jullie moeten zetten om zijn wensen te verwezenlijken. En wie spelen hierbij nog meer een rol?
4. Waar gaan we voor?
Tot slot maken jij, de cliënt en zijn mantelzorger concrete afspraken over wie wat doet.
Hoe gebruik je het werkblad?
Gebruik het werkblad bijvoorbeeld als je merkt dat je cliënt eenzaam of inactief is. Heeft hij levensvragen? Ook dan is het werkblad Samen ontdekken een goed hulpmiddel. Bespreek samen met de cliënt en zijn mantelzorger hoe jullie de stappen in willen vullen.
Pluspunten van het werkblad
- Het werkblad 'Samen ontdekken' maakt het makkelijker om een ander gesprek te voeren. Een gesprek met meer verdieping en aandacht voor wat er écht speelt in het leven van je cliënt. En wat is de rol van de mantelzorger daarin?
- Het volgen van de stappen leidt tot concrete acties waaraan jullie samen kunnen werken.
- Het biedt gedeelde verantwoordelijkheid: de cliënt vult zelf een aantal stappen in en jullie bepalen in een gelijkwaardig gesprek wie welke acties onderneemt.
- Samen bepalen jullie hoe snel jullie de stappen doorlopen.
Gebruik het werkblad (pdf) vandaag nog in de praktijk.
Lees verder op Zorg voor Beter
Achtergrond van de werkplaats Zelf- en samenredzaamheid
Hoe kun jij als thuiszorgmedewerker op een integrale manier de zelf- en samenredzaamheid van de cliënt ondersteunen? Deze vraag stond centraal in deze werkplaats die in juni 2015 van gestart ging.
Het versterken van de zelfredzaamheid en eigen regie van cliënten met een ondersteuningsbehoefte en zorgvraag wordt steeds meer het beleid van overheden en (zorg)organisaties. Toch blijkt het niet altijd eenvoudig om dit te realiseren. Cliënten weten niet altijd hoe zij zichzelf goed kunnen redden en moeten soms ook een drempel over om hulp te vragen. Dat geldt ook voor mantelzorgers.
Specifiek voor thuiszorg
Voor medewerkers in de thuiszorg is het lastig te overzien welke soort hulp het beste bij iemand past en wat hun eigen rol daarbij kan zijn. Ze onderhouden vanuit hun zorgverlenende en ondersteunende rol nauw contact met cliënten en in sommige gevallen ook met diens centrale mantelzorger. Ze hebben beperkt tijd om in te gaan op de persoonlijke situatie van cliënten, terwijl ze wel vaak worden geconfronteerd met praktische problemen of eenzaamheidsvraagstukken. Hoe kunnen ze in dat soort situaties goed handelen en cliënten (en mantelzorgers) iets bieden, waar ze bij gebaat zijn?
Handreikingen en tools
Er zijn diverse handreikingen en tools ontwikkeld die thuiszorgmedewerkers ondersteunen bij het versterken van de zelfredzaamheid van cliënten. Veel informatie is te vinden bij het thema Zelfredzaamheid op Zorg voor Beter. Bij Materialen: werken aan zelfredzaamheid, staat bijvoorbeeld een handreiking voor thuiszorgmedewerkers, een handreiking zelfredzaamheidd, en het Werkboek samenredzaamheid, met tips om de bijdrage van mantelzorgers en het netwerk te vergroten. Ook zijn er verschillende tools op het gebied van samenredzaamheid, zoals het ecogram of de COUP werkwijze
Toolkit Samenwerken met mantelzorgers
Samenwerken met mantelzorgers is belangrijk voor goede thuiszorg. Het zorgt echter regelmatig ook voor dilemma’s, bijvoorbeeld als het gaat om verantwoordelijkheid of over privacy. De toolkit ‘Samenwerken met mantelzorgers: zo werkt het! helpt thuiszorgteams om met elkaar te reflecteren over cliëntsituaties. Bekijk de Toolkit Samenwerken met mantelzorgers op de website van het Expertisecentrum Mantelzorg.
Zelfredzaamheid en samenredzaamheid ondersteunen
Hoewel zelfredzaamheid en samenredzaamheid in elkaars verlengde liggen en eigenlijk niet zonder elkaar gezien kunnen worden, wordt in de tools vaak maar een van de twee aspecten belicht. Daarnaast zijn de tools soms zeer uitgebreid en daardoor niet eenvoudig om tegelijkertijd op te pakken. Bij onze contacten met thuiszorgmedewerkers binnen verschillende projecten merken we dat deze tools hierdoor onvoldoende worden benut door thuiszorgmedewerkers. En als ze wel worden benut ligt de focus vaak op een van de twee ‘redzaamheidsaspecten’. In dit laatste geval ervaren thuiszorgmedewerkers het vaak als iets totaal nieuws als ook het andere samenredzaamheidsaspect naar voren wordt gebracht. De samenhang van versterken van de eigen redzaamheid van de cliënt met de betrokkenheid van het netwerk wordt onvoldoende gezien. In deze werkplaats staat daarom de vraag centraal: hoe kan de thuiszorgmedewerker op een integrale manier zelf- en samenredzaamheid ondersteunen van de cliënt?
Samenstelling werkplaats
De leden van deze werkplaats zijn thuiszorgmedewerkers (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden. Daarnaast werken we samen met een deskundige uit het onderwijs (docent of praktijkopleider) en een manager of teamleider.
De werkplaats is inmiddels afgerond.