Werkwijze
Tweedejaars studenten psychologie van de Vrije Universiteit (VU) worden in de cursus ‘Hulpverlening aan ouderen’ gekoppeld aan een oudere. De student interviewt de oudere uitgebreid. Doel hiervan is dat de student inzicht krijgen in het levensverhaal van de oudere en oog krijgen voor zijn leefwereld.
Studenten nemen drie interviews af bij de oudere thuis: twee daarvan gaan over de levensloop van de oudere waarbij gebruik wordt gemaakt van de ‘life review methode’. Er wordt aandacht besteed aan zingeving, kwaliteit van leven en het verlies van partner of vrienden. Eén interview gaat over een specifiek domein van het functioneren (bijvoorbeeld cognitief, sociaal, psychisch of lichamelijk functioneren).
De studenten sluiten de cursus af door het maken van een paper op basis van de interviews en het geven van een presentatie. De presentaties vinden plaats in de buurt waar de ouderen die zijn geïnterviewd wonen, bijvoorbeeld in een buurthuis.
Resultaat
- Zowel studenten als ouderen zijn erg enthousiast over de cursus.
- Er ontstaat meer begrip tussen ouderen en studenten.
- Studenten leren hoe divers ouderen zijn wat betreft hun functioneren en leven. Met stereotypen wordt op deze wijze effectief afgerekend.
- Contact tussen de oudere en studenten blijft soms bestaan. Een studente die zelf geen opa’s en oma’s meer heeft gaat bijvoorbeeld af en toe nog lunchen met ‘haar oudere’.
Iris van Asch, docent: ‘Studenten en ouderen met elkaar in contact brengen heeft echt meerwaarde. Het voeren van gesprekken is zoveel krachtiger als bijvoorbeeld het gebruik van filmmateriaal. Studenten leren zoveel!‘
Bijzonderheden
- Ouderen worden geworven via een contactpersoon bij een ouderensociëteit , welzijnsorganisatie of via ouderen die al eerder hebben meegedaan.
- De contactpersoon informeert ouderen over wat de interviews inhouden, werft de ouderen en geeft gegevens van geïnteresseerde ouderen door aan de VU.
- De VU benadert geïnteresseerde ouderen schriftelijk en geeft ter voorbereiding aanvullende informatie.
- Studenten vragen zich soms af waarom ze niet gewoon hun opa of oma mogen interviewen. Er wordt nadrukkelijk voor gekozen om studenten in contact te brengen met ouderen die zij niet kennen omdat studenten zo juist meer kunnen leren, iets nieuws te horen krijgen en zo een breder beeld vormen.
- Dit model van onderwijs wordt mogelijk uitgebreid naar kinderen en jongere volwassenen.
Leerpunten
- Het komt een enkele keer voor dat er een oudere meedoet die eigenlijk behoefte heeft aan professionele hulp. Om studenten hiervoor te beschermen is het goed om een centraal contactpersoon te hebben (bij de organisatie waar geworven wordt) die de ouderen die mee willen doen een beetje kent en een inschatting kan maken op geschiktheid.
- Blijf ouderen goed informeren zodat zij zich betrokken voelen.
- Ouderen zelf vragen of ze ouderen kennen die ook mee willen doen, werkt goed.
- Eén keer hebben de eindpresentaties plaatsgevonden op de VU. Dat maakte de bijeenkomst heel formeel. Het buurthuis is veel laagdrempeliger en voor studenten is het goed om de school uit te komen.
Meer weten?
Iris van Asch
E-mail: i.f.m.asch@vu.nl