Geneesmiddel distributiesysteem (GDS)

Geen dubbele controle

Een GDS heeft ook de voorkeur als een zorgmedewerker de cliënt hulp biedt bij de medicatie. Een GDS betekent dat de medicatie is voorverpakt of uitgezet door de apotheek. De apotheek is verantwoordelijk voor de inhoud. Daarmee is de eerste controle gedaan door de apotheek. Deze medicatie hoeft dan ook niet meer dubbel gecontroleerd te worden. 

Gebruik van GDS

De apotheek vult het geneesmiddel distributiesysteem en is verantwoordelijk voor de inhoud. Dit betekent dat de apotheek ook verantwoordelijk is voor het verwerken van wijzigingen in de medicatie in het GDS.

Het bewaren van medicijnen in een GDS

• Bewaar medicijnen in een GDS op kamertemperatuur.
• Als er opiaten in GDS zijn verpakt, kunnen deze bij de reguliere medicatie worden bewaard; deze hoeven dan niet in een opiatenkluis.

Het aanreiken of toedienen van medicijnen

Als je de medicijnen uit de medicijnrol neemt en aanreikt of toedient, controleer je of:

• Het juiste aantal tabletten in het zakje zit.
• De informatie op de zakjes overeenkomt met de informatie op de toedienlijst.
• Als dit niet klopt of bij andere situaties die vragen oproepen of de medicatie wel klopt, neem je contact op met de apotheek.

Tussentijds wijzigingen in een GDS

Het tussentijds wijzigen in een GDS is de verantwoordelijkheid van de apotheker. Dit kan in de praktijk lastig te organiseren zijn. Tussentijdse wijzigingen zijn ook risicovol, de kans op fouten en verwarring is groot, met name als er meerdere tabletten in een zakje zitten. Het is daarom belangrijk om zoveel mogelijk te voorkomen dat er tussentijdse wijzigingen nodig zijn. Bijvoorbeeld door op te letten dat - indien mogelijk - medicatiewijzigingen ingaan tegelijk met het starten van een nieuwe rol. Hierdoor zijn veel tussentijdse wijzigingen te voorkomen.

Soorten geneesmiddel distributiesystemen

Er zijn verschillende soorten geneesmiddel distributiesystemen, zoals:

• Medicijnen op een rol in doorzichtige plastic zakjes zijn de medicijnen per innamemoment verpakt; dit wordt ook ‘baxteren’ genoemd (omdat de firma Baxter de eerste machines op dit gebied leverde, inmiddels zijn er meerdere leveranciers).
• Een geneesmiddel distributiesysteem voor een week met een vaste indeling van hokjes die allemaal even groot zijn (medicijndoos, tray).
• Een etui met losse dagcassettes voor een week met een te verschuiven indeling van hokjes.
• Geneesmiddel distributiesystemen die op van tevoren ingestelde tijden alarmeren, zoals de slimme medicijndispenser Medido. 

Medicijnen op een rol (baxter)

Medicijnen op een rol (baxteren) is een alternatief voor het uitzetten van medicijnen in medicijndozen. Apothekers zetten de medicijnen uit met behulp van een geautomatiseerd distributiesysteem voor geneesmiddelen. Bij ‘medicijnen op de rol’ zijn tabletten per cliënt per toedieningstijdstip in een doorzichtig zakje verpakt. Op de zakjes staat beschreven welke medicatie er in zit. De aan elkaar gesealde zakjes worden in de vorm van een medicatierol per cliënt, afgeleverd.

Nadelen van medicijnen op een rol (baxter)

Medicijnen op de rol helpen in het medicatieproces, maar dit systeem kent wel een aantal problemen.

• Alleen hele tabletten zijn geschikt om te verpakken in ‘medicijnen op rol’. De zakjes zijn niet geschikt voor andere toedieningsvormen, zoals insuline, inhalatiemedicijnen en dranken. Je moet naast medicatiezakjes dus altijd blijven letten of de cliënt nog andere, losse medicatie krijgt.
• Medicijnen op rol zijn minder geschikt wanneer er vaak wisseling van medicijnen is bij een cliënt.
• Bepaalde medicijnen mogen niet opgenomen worden in een geneesmiddel distributiesysteem (opiaten mogen wel in dit systeem).