Handreiking kwetsbare ouderen thuis geactualiseerd
Gepubliceerd op: 04-06-2021
De handreiking ‘Kwetsbare ouderen thuis, handreiking voor integrale zorg en ondersteuning in de wijk’ is geactualiseerd. In de herziene handreiking zijn nieuwe en vernieuwde instrumenten en werkwijzen toegevoegd. Daarnaast is de handreiking verrijkt met actuele informatie over bijvoorbeeld dementie.
De handreiking ondersteunt een goede samenwerking en afstemming tussen de betrokken zorg- en hulpverleners in de wijk, de oudere zelf en mantelzorgers. Dat helpt om mogelijke problemen op tijd te signaleren en de juiste hulp te bieden. Kern van de handreiking is een 6-stappenplan voor het bieden van persoonsgerichte, proactieve en samenhangende zorg en ondersteuning voor thuiswonende kwetsbare ouderen. Per stap worden instrumenten, werkwijzen en methodieken aangereikt die je helpen om afspraken te maken over de invulling van de zorg.
Proactieve multidisciplinaire zorg
Om kwetsbare ouderen goed te helpen, is het belangrijk aan te sluiten bij hun behoeften en wensen, en bij wat iemand zelf kan. Goede zorg aan zelfstandig thuiswonende ouderen draait dan ook om het bieden van persoonsgerichte, proactieve en multidisciplinaire zorg en ondersteuning. Ook is er aandacht nodig voor het versterken en ondersteunen van het netwerk en de invloed van de woon- en leefomgeving.
6 heldere stappen
De publicatie ‘Kwetsbare ouderen thuis, handreiking voor integrale zorg en ondersteuning in de wijk’ beschrijft in zes heldere stappen hoe je persoonsgerichte, proactieve en samenhangende (integrale) zorg en ondersteuning voor thuiswonende kwetsbare ouderen organiseert. De handreiking is bedoeld voor professionals in zorg en welzijn, die zorg en ondersteuning verlenen aan kwetsbare ouderen thuis. Bij veel van deze ouderen is er sprake van meervoudige problematiek of extreme kwetsbaarheid. Iedere stap van de handreiking is voorzien van instrumenten, werkwijzen en methodieken.
Ondersteuning op 3 niveaus
De handreiking ondersteunt de zorg voor kwetsbare ouderen op drie niveaus:
- Individuele zorgverleners maken kennis met bruikbare ideeën en suggesties en kunnen hiermee snel aan de slag.
- Lokale en regionale samenwerkingsinitiatieven krijgen handvatten om de zorg op lokaal en regionaal niveau te organiseren.
- Landelijke partijen krijgen aanknopingspunten om op landelijk niveau te werken aan het oplossen van knelpunten en belemmeringen.
Samenwerkingsafspraken eerstelijn
De handreiking is een resultaat van het Plan van Aanpak Zorg voor kwetsbare ouderen van het Bestuurlijk Overleg Eerste Lijn. Dit is onderdeel van het Programma Langer Thuis van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). De handreiking Kwetsbare Ouderen uit 2014 diende als basis en is aangepast aan de samenwerkingsafspraken die door de NHG en V&VN in 2017 gemaakt zijn in de ‘Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak Zorg voor kwetsbare ouderen’ (LESA Zorg voor kwetsbare ouderen).
Uitgangspunten integrale zorg
De uitgangspunten van de samenwerkingsafspraken voor de eerstelijnszorg zijn:
1. Kwaliteit van leven
Mogelijkheden van behandeling en zorg worden zorgvuldig afgewogen tegen mogelijke nadelen, bijwerkingen en kwaliteit van leven. Belangrijk is om zich te realiseren dat kwaliteit van leven door ouderen verschillend wordt ingevuld en dat de invulling kan veranderen als de omstandigheden veranderen.
2. Eigen regie
Goede zorg voor ouderen sluit zoveel mogelijk aan bij de wensen, behoeften, verwachtingen en mogelijkheden van ouderen.
3. Participatie in de samenleving
Huisarts en verpleegkundige hebben oog voor de sociale omstandigheden en betrekken tijdig zo nodig welzijn of paramedici.
4. Cliëntgerichtheid en continuïteit
De oudere of diens vertegenwoordiger bepaalt zelf de doelen; betrokken hulpverleners pakken deze doelen gezamenlijk op.
5. Teamwerk
De complexe problematiek van kwetsbare ouderen vereist teamwerk.
Scholing samenwerken in de wijk
Wil je meer kennis opdoen over effectief en professioneel handelen als wijkgerichte professional? Volg dan een (online) training of een e-learning. Bijvoorbeeld de e-learning 'Spil in de wijk' voor wijkverpleegkundigen en sociale professionals. Zij leren hoe ze in contact komen met kwetsbare ouderen en hoe ze hen de juiste hulp kunnen bieden via netwerken in de wijk. Bekijk alle online trainingen in het thema Samenwerken in de wijk
Regionale afspraken
Persoonsgericht, proactieve en samenhangende zorg en ondersteuning voor kwetsbare ouderen is uitsluitend mogelijk als aan bepaalde randvoorwaarden is voldaan. De afspraken over deze randvoorwaarden worden regionaal tussen de betrokken partijen gemaakt, passend bij de regionale situatie om de zorg voor kwetsbare ouderen op de gewenste wijze te kunnen bieden.
Samenwerkingspartners
Aan deze handreiking werkten 13 landelijke partijen mee uit het medische, sociale en zorgdomein. De deelnemende partijen zijn: LHV, V&VN, InEen, NHG, KNGF, Laego, Patiëntenfederatie Nederland, ZN, VWS, Sociaal Werk Nederland, de VNG, KNMP en ActiZ. De handreiking is een dynamisch document. Een redactieraad vanuit de dertien landelijk partijen zorgt ervoor dat deze up-to-date blijft en de ervaringen en ontwikkelingen in zorg en welzijn volgt.
Deel deze pagina via:
