In de zorgrelatie ligt de focus op de (ervaren) kwaliteit van zorg. Als zorgprofessional kijk je met je cliënt hoe je de zorgrelatie kunt evalueren en verbeteren. De zorgrelatie raakt aan het leren en verbeteren, zoals dit is beschreven in het kwaliteitskader verpleeghuiszorg. Met één van de methodieken krijg je inzicht in hoe de zorgrelatie is en hoe deze beter kan.
Het kwaliteitskader verpleeghuiszorg vormt de basis voor goede verpleeghuiszorg en is verplicht voor alle verpleeghuizen in Nederland. In dit kwaliteitskader ligt de focus op samen leren en verbeteren. Ook samen leren over de zorgrelatie en deze samen verbeteren is belangrijk voor goede kwaliteit van zorg en ondersteuning.
Lees meer over het kwaliteitskader verpleeghuiszorg op dit kennisplein
Wat is een zorgrelatie?
Een zorgrelatie is de professionele werkrelatie tussen een zorgverlener en een cliënt. Als zorgverlener heb je dagelijks of minder frequent contact met je cliënt. Om de zorg en ondersteuning op zijn of haar wensen te laten aansluiten, is het belangrijk om deze zorgrelatie te evalueren en waar mogelijk te verbeteren.
Cliënten ontvangen vaak zorg of ondersteuning van meerdere professionals uit hetzelfde team. Teamleden gaan vaak verschillend met de client om en kunnen van elkaar leren. Ook naasten van cliënten zien vaak wat er goed gaat of beter kan. Zij kunnen ook betrokken worden bij het evalueren en verbeteren van de zorgrelatie.
Waarom aandacht voor de zorgrelatie?
Het in kaart brengen van de zorgrelatie levert waardevolle inzichten op om de zorg en ondersteuning te verbeteren. Door het faciliteren van een gesprek, geef je de cliënt de kans om zijn ervaring te delen. Hierdoor bevorder je de eigen regie van de cliënt. Dit past goed bij het thema persoonsgerichte zorg.
Kies de juiste methodiek
Er zijn verschillende methodieken ontwikkeld om de zorgrelatie in kaart te brengen. Bekijk in de tabel hieronder de methodieken en kies welke methodiek bij jou, je team en jullie organisatie past.
| |
Doel |
Wie voert het uit? |
Tijdsinspanning |
Doelgroep |
Training vereist? |
Perspectief |
Mijn ervaring
met de
zorgrelatie |
Inzichtelijk maken van de zorgrelatie tussen mensen in een communicatief kwetsbare positie en zorgverleners. |
Cliënten en zorgverleners |
30 minuten |
Mensen in een communicatief kwetsbare positie |
Ja |
Cliënten en mantelzorgers |
| Als je het ons vraagt |
Complexe situaties bespreekbaar maken binnen zorgteams, met cliënten en naasten. |
Twee zorgverleners |
4 groepsgesprekken en een aantal ontwerpsessies |
Organisaties die thuiszorg bieden aan ouderen |
Ja |
Cliënten, zorgverleners en naasten |
| WIEK |
De individuele ervaring van de cliënt staat centraal. |
Co-onderzoeker en een interviewondersteuner |
45 minuten |
Mensen die langdurige zorg ontvangen |
Ja |
Cliënten |
| Wat ik belangrijk vind |
Het helpt cliënten en zorgverleners na te denken en te praten over het leven en passende zorg. |
Cliënten, naasten, mantelzorger, zorgverlener |
10 minuten |
Alle vormen van langdurige zorg |
Nee |
Cliënten |
| Het verhaal als kwaliteitsinstrument |
Inzichtelijk maken van de kwaliteit van zorg en verbeteren met behulp van verhalen. |
Zorgverleners met mbo+-niveau |
2,5 uur per verhaal |
Ouderen die zorg ontvangen |
Ja |
Cliënten |
| Luister naar mijn verhaal |
Co-onderzoekers houden interviews met cliënten over hun ervaringen met zorgverleners. |
Cliënten, naasten en zorgverleners |
45 minuten |
Mensen die langdurige zorg ontvangen |
Ja |
Cliënten |
Zie je de tabel niet goed? Download de tabel keuzehulp zorgrelatie (pdf)
Zo kun je de zorgrelatie verbeteren: 8 tips
Samen met je team en cliënten de zorgrelatie evalueren en verbeteren kun je doen aan de hand van verschillende methodieken, zoals hierboven genoemd. Daarnaast zijn er algemene tips voor het verbeteren van de zorgrelatie. Wij geven je 8 tips:
- Blijf met elkaar in gesprek en probeer hierin geen aannames te doen
- Luister naar de wensen en behoeften van de cliënt
- Reflecteer je relatie met de cliënt en verbeter deze waar nodig
- Ga in gesprek met je cliënt en stel niet alleen vragen over zijn of haar voorkeuren. Stel elkaar vragen en kom zo achter de waarden van de zorg voor jouw cliënt
- Betrek cliënten en hun naasten. Praat met hen en niet over hen.
- Wat wil je weten? Bepaal op basis daarvan een methodiek.
- Overweeg hoeveel tijd en uren je beschikbaar hebt om de zorgrelatie te evalueren en te verbeteren.
- Bedenk goed wat je met de uitkomsten van de gesprekken met je cliënt gaat doen.
Leidraad Veilige Zorgrelatie
Wat moet je doen als je merkt dat patiënten of cliënten zich niet veilig voelen of niet veilig zijn door het gedrag van professionals of vrijwilligers? Daarover gaat de Leidraad Veilige Zorgrelatie.
Stappenplan
Deze leidraad is gericht op het voorkómen van grensoverschrijdend gedrag of mishandeling door medewerkers of vrijwilligers/maatjes - van zorgorganisaties in de langdurige zorg - in relatie tot een cliënt. Ook geeft de leidraad een stappenplan voor de organisatie als grensoverschrijdend gedrag onverhoopt toch vóórkomt. De leidraad is in 2019 geactualiseerd zodat deze weer goed aansluit bij recente wet- en regelgeving. Er zijn drie versies gemaakt van de leidraad: een compacte versie, een versie op één A4 en uitgewerkte versie. De uitgewerkte versie van de Leidraad geeft informatie, tips en adviezen om daadwerkelijk aan de slag te gaan met dit onderwerp.
Meer informatie is te vinden op: Veiligezorgrelatie.nl.
Meer lezen