Voorkomen van onvrijwillige zorg

Ieder mens wil zo zelfstandig mogelijk leven en eigen keuzes maken. In de zorg voor mensen moet vrijheid dus steeds het uitgangspunt zijn. Als zorgmedewerker zoek je steeds naar mogelijkheden om iemand tot zijn recht te laten komen. De uitdaging hierbij is om zoveel mogelijk aan te sluiten bij de wensen en behoeften van de cliënt. Onvrijwillige zorg moet zoveel mogelijk worden voorkomen. 

Voorkom onrust

Onrust kan heel veel verschillende oorzaken hebben. Bij mensen met dementie kan het onderdeel zijn van de ziekte, maar vaak is er ook een concrete oorzaak of aanleiding voor de onrust. Om onrust te voorkomen zijn een aantal dingen belangrijk. 

Ken de cliënt

Wanneer je een cliënt kent kun je beter aansluiten bij zijn beleving en begrijp je beter waar bepaald gedrag vandaan komt. Van familie leer je of gedrag past bij iemands karakter of voortkomt uit levenservaringen. Met deze informatie kun je onrust en dus ook de inzet van onvrijwillige zorg voorkomen. 

Zorg voor een goede dagbesteding

Als je je verveelt, word je onrustig. Dat geldt ook voor cliënten. Het is dus belangrijk dat cliënten overdag iets te doen hebben. Natuurlijk moeten de activiteiten aansluiten bij hun niveau en behoefte. Let wel op: als je te veel van een cliënt verwacht kan dit ook onrust opleveren. Een zinvolle dagbesteding draagt, net als beweging en daglicht, ook bij aan een goed dag- en nachtritme en vermindert onrust dus niet alleen overdag, maar ook ’s nachts. Voor meer informatie over het nut en goede voorbeelden van dagbesteding bij mensen met dementie, kijk je op de website van IDé. 

Zorg voor een prettige omgeving

Veel prikkels uit de omgeving kunnen ook oorzaak zijn voor onrust bij cliënten. Denk aan harde geluiden, onprettige stoelen, lichtval, enzovoort. Maar prikkels uit de omgeving kunnen ook juist prettig en rustgevend zijn. Denk aan muziek, geuren, vertrouwd meubilair en allerlei snoezelmaterialen. In de internetfilm De Wondere Wereld van Dementie legt verpleeghuisarts dr. Anneke van de Plaats uit hoe de omgeving ervoor kan zorgen dat mensen met dementie zo plezierig mogelijk kunnen leven. Ter illustratie worden beelden getoond van het Thuishuis en het Amsterdamse Odensehuis. Hou bij de inrichting van de omgeving ook rekening met valgevaar. Ook dit voorkomt inzet van onvrijwillige zorg. 

Voorkomen van vallen en probleemgedrag

 Over het voorkomen van vallen en probleemgedrag is inmiddels heel veel bekend. Zie hiervoor de onderwerpen valpreventie en probleemgedrag op deze site.