Naar hoofdinhoud Naar footer

Zorg en dwangToelichting stappenplan Wzd

Het volgen van het stappenplan Zorg en dwang is per 1 januari 2020 verplicht. Je vindt op deze pagina de toelichting bij het Stappenplan Zorg en dwang.

Zorgplan: instemming en verzet

Als de cliënt of zijn vertegenwoordiger (als de cliënt ter zake wilsonbekwaam is) wel instemt, kunnen deze maatregelen als zorg in het zorgplan worden opgenomen. Er zijn drie uitzonderingen (zie hieronder). Verzet de cliënt of de vertegenwoordiger zich vervolgens toch tijdens de uitvoering? Dan moet de zorgorganisatie alsnog het stappenplan doorlopen, voordat besloten kan worden om de zorg tegen de wil van de cliënt of vertegenwoordiger toe te mogen passen.

Uitzonderingen

Er zijn 3 vormen van zorg voor wilsonbekwame cliënten waarvoor het stappenplan altijd verplicht is, ook al heeft de vertegenwoordiger er mee ingestemd:

  • Medicatie die het gedrag of de bewegingsvrijheid beïnvloedt en niet volgens de professionele richtlijnen wordt voorgeschreven.
  • Beperking van de bewegingsvrijheid door bijvoorbeeld fixatie.
  • Insluiting.

Ondertekening

Moet er getekend worden voor het toepassen van onvrijwillige zorg? Nee, dit is niet nodig, maar de toepassing ervan moet wel goed genoteerd en gedocumenteerd worden in het zorgplan van de cliënt. Ook het ondertekenen van het zorgplan is niet wettelijk verplicht. Vaak zijn het zorgkantoren die deze extra bepaling vragen. Zorginstellingen zijn wel verplicht een registratiesysteem in te richten waarin alle onvrijwillige zorg wordt geregistreerd en moeten dit halfjaarlijks toesturen, inclusie een analyse ondertekend door de bestuurder, aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). 

Crisissituatie

Let op: in crisissituaties kun je altijd direct handelen. Als er direct gevaar dreigt voor de cliënt of zijn omgeving, dan is het je burgerplicht in te grijpen. Dat doe je in je gewone leven ook en dat geldt ook in zorgsituaties.